Bugün: Tenis Kortu Yemini (20 Haziran 1789)
Versay'da bir yaz sabahı, Fransız Üçüncü Sınıf'ın 577 üyesi, bir gün modern tenise dönüşecek bir oyun için tasarlanmış kapalı bir mahkeme salonuna doluştu. Oynamaya değil, 20 Haziran 1789'da bu eğlence mabedini, Fransız demokrasisinin beklenmedik doğum yerlerinden birine dönüştürdüler.
Zengin şehir tüccarlarından yoksul kırsal çiftçilere kadar uzanan Üçüncü Sınıf, nüfusun yaklaşık %97'sini oluşturuyor ve neredeyse tüm vergileri ödüyordu, ancak çok az siyasi güce sahipti. Temsilciler, toplantı salonlarına vardıklarında, kraliyet emriyle dışarı çıkarıldıklarını ve kapının askerler tarafından korunduğunu gördüler. Yılmayan temsilciler, yakınlardaki Jeu de Paume kortuna sığındılar ve tarihin bugün Tenis Kortu Yemini olarak hatırladığı yemini ettiler.
"Ülkenin anayasası yapılıp sağlam temeller üzerine oturuncaya kadar, asla Milli Meclis'ten ayrılmayacağımıza ve şartların gerektirdiği her yerde yeniden toplanacağımıza yemin ederiz."
Üçüncü Sınıf, bu sözlerle kendilerini Fransız halkının gerçek temsilcileri ilan etti ve Kral XVI. Louis'in otoritesine doğrudan meydan okudu. Bu, yalnızca duygu olarak değil, öz olarak da devrim niteliğindeydi; siyasi otoritenin monarşiden değil, vatandaşlardan ve temsilcilerinden kaynaklandığını ilk kez ortaya koyuyordu.
Oyun Üzerine Düşünceler
Jeu de Paume kortunda gerçekleşen bu önemli anın kendine has bir şiirselliği var. Modern tenisin bu öncüsü, 18. yüzyıl Fransız toplumunda büyük ölçüde yer almayan demokratik ilkelerle doluydu.
Kelimenin tam anlamıyla "avuç içi oyunu" anlamına gelen Jeu de Paume , Rönesans döneminde adil oyun kavramını resmen savunan ilk spordu: Rakibe saygı, özdenetim, konuşmada ılımlılık. Aydınlanma filozoflarının da belirttiği gibi, beden ve zihnin mükemmel dengesini, ortaya çıkan ideallerinin fiziksel bir tezahürünü temsil ediyordu.
Tarihteki ilk raket sporu (raketler 16. yüzyılda çıplak ellerin yerini aldı) ve profesyonel oyuncuların yer aldığı ilk spor olan Jeu de Paume , doğuştan gelen haklardan ziyade liyakat ve beceriye dayalı gelenekler oluşturmuştu; bu, devrim öncesi Fransa'da radikal bir kavramdı.
Devrim Hizmet Eder
Kralın bu cüretkâr yemine tepkisi tahmin edilebilirdi. Kardeşi Artois Kontu, daha fazla toplantıyı engellemek için tenis kortunu alelacele kiraladı. Devrimci vekiller ise, durdurulamaz bir ivmeyle Versay Katedrali'ne doğru ilerlediler.
Birkaç hafta içinde Bastille yıkılacaktı. Aylar içinde feodalizm ortadan kaldırılacak ve İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi ilan edilecekti. Bu belge, Amerika'nın on üç yıl önceki devrim bildirgesinden esinlenmişti.
Tenis Kortu Yemini, devrimin açılış oyununda kusursuz bir hizmeti temsil ediyordu. Jeu de Paume'da isabetli bir vuruş gibi, monarşiyi hazırlıksız yakaladı ve sadece Fransa'yı değil, dünyayı da yeniden şekillendirecek olayların fitilini ateşledi.
Bugün, sınırları hassas bir şekilde belirlenmiş ve adil rekabeti garanti altına alan kurallara sahip tenis kortlarına adım attığımızda, Versay'daki o efsanevi korttan çok uzak ama bir o kadar da eski bir sahada oynuyoruz. Versay'da, bir dönüm noktasında, aristokratların boş zamanlarını değerlendirebilecekleri bir alan, modern demokrasinin pota haline gelmişti.
Tenise olan ortak sevgimizi kutlarken, atalarından kalma kortlarından birinin bir zamanlar daha da büyük bir şeye ev sahipliği yaptığını hatırlamakta fayda var: tüm vatandaşların eşit söz hakkına sahip olduğu ilkesinin doğuşu.
